Vầng sáng Cà Mau

Cà Mau là tỉnh tận cùng của đất nước, nhìn vào bản đồ Việt Nam, vùng đất ấy trông như mũi tàu của Tổ quốc. Với diện tích 530 nghìn ha và số dân là hơn một triệu người, cũng như 63 tỉnh, thành phố của cả nước, Cà Mau cũng có những tiềm năng cho sự phát triển kinh tế mà những tỉnh, thành phố khác không thể có.

Ngoài vị trí đắc địa có thể coi là một thế mạnh về mặt địa hình, Cà Mau được xem như một bán đảo với ba mặt giáp biển, dài 254 km, có khả năng phát triển du lịch miệt vườn sinh thái. Ngoài ra, Cà Mau còn có 108 ha rừng phòng hộ, hai rừng quốc gia là U Minh và Đất Mũi vừa được thế giới công nhận là rừng sinh quyển vào ngày 30-4-2010 vừa qua... Nhưng ngay cả với những thế mạnh đó thì chỉ cách đây ba, bốn năm, Cà Mau vẫn bị xem là một trong những tỉnh nghèo nhất nước. Thời gian đó nói đến Cà Mau, Minh Hải là nói đến sự khó khăn và vất vả. Câu thành ngữ 'nghèo như Cà Mau' không phải không có cơ sở. Trước năm 2006, GDP của Cà Mau nhặt nhạnh lắm cũng chỉ đạt 200 tỷ đồng, hạ tầng giao thông vừa thiếu vừa yếu, hầu như chỉ đếm trên đầu ngón tay trong gần 40 xã của Cà Mau có đường ô-tô. Chỉ có hai huyện là Cái Nước và Tân Bình trong tổng số gần chục huyện có đường ô-tô đến huyện, lỵ. Điện sinh hoạt lại càng hạn chế hơn với con số khó tưởng tượng, toàn tỉnh chỉ có 14% hộ dân có điện. Cơ cấu kinh tế của Cà Mau tỷ lệ nông nghiệp chiếm từ 70 đến 80%. Ngay cả thế mạnh về nuôi trồng thủy sản thì với 250 nghìn ha nuôi tôm cũng đa phần là quảng canh theo lối tự nhiên nên năng suất rất thấp, chỉ đạt xấp xỉ một phần ba năng suất nuôi trồng theo phương pháp hiện đại. Mặc dù du lịch Cà Mau mang sẵn thế mạnh, tiềm năng về biển đảo, về hai rừng sinh quyển nhưng hạ tầng giao thông cũng như hạ tầng cơ sở quá nghèo nàn nên không phát huy được. Tiềm năng vẫn chỉ là tiềm năng. Để tạo điều kiện cho Cà Mau 'cất cánh', Chính phủ và các bộ, ngành đã sớm quyết định đầu tư cụm khí - điện - đạm Cà Mau, biến vùng đất sình lầy với tràm và đước thành một khu công nghiệp hiện đại.

Vài ba năm trở lại đây, kể từ khi cụm khí - điện - đạm của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam đi vào vận hành thì Cà Mau đã trở thành một tỉnh có tốc độ phát triển kinh tế đột biến không chỉ so với trước đây mà so với mặt bằng chung của nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước. Thực hiện mục tiêu chiến lược sử dụng nguồn khí vùng biển Tây Nam được khai thác từ giàn BK-B thuộc vùng chồng lấn giữa Việt Nam và Ma-lai-xi-a ngoài khơi vịnh Thái-lan, từ các mỏ thuộc vùng Tây Nam Bộ bao gồm các mỏ khu vực PM3-CAA 46, 50, 51 để sản xuất điện và đạm, tổ hợp của cụm dự án này bao gồm: đường ống dẫn khí, hai nhà máy điện và một nhà máy đạm có tổng mức đầu tư hơn ba tỷ USD. Mục tiêu lớn nhất cụm khí - điện - đạm này là tạo ra một bàn đạp mạnh mẽ để thay đổi cơ cấu kinh tế Cà Mau, phát triển công nghiệp địa phương, thúc đẩy phát triển kinh tế vùng Tây Nam Bộ. Bởi vì sau khi các công trình này hoàn thành và đi vào hoạt động thì với những sản phẩm của cụm khí - điện - đạm sẽ làm thay đổi theo chiều hướng đi lên của kinh tế, đời sống Cà Mau và các tỉnh lân cận, tạo điều kiện cho các cơ sở công nghiệp khác sử dụng nguồn khí áp thấp sản xuất các sản phẩm hóa học nguyên liệu, phụ liệu phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân. Công nghiệp địa phương cũng từ đó có thêm điều kiện phát triển.

Nắm bắt thời cơ và tận dụng thế mạnh của tài nguyên khí, Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam với vai trò chủ đầu tư đã có nhiều cố gắng và nỗ lực, đã hoàn thành đường dẫn khí dài 325 km (bao gồm 298 km đường ống dưới biển và 27 km đường ống trên bờ) có đường kính 18 inch với công suất hai tỷ khối khí một năm, tiêu thụ chính của nguồn khí này là hai Nhà máy điện và Nhà máy đạm Cà Mau. Cùng với tốc độ khẩn trương để các công trình của cụm dự án đi vào sản xuất, phát huy tác dụng nên liên tiếp trong hai năm liền hai nhà máy điện đã hoàn thành, tiếp nhận khí đi vào hoạt động. Ngày 10-5-2007, Nhà máy điện Cà Mau 1, ngày 10-1-2008, Nhà máy điện Cà Mau 2 lần lượt phát điện hòa vào lưới điện quốc gia. Với công suất mỗi nhà máy là 750 MW tính từ khi vận hành từ tháng 5-2007 đến nay đã cung cấp 3.280,2 tỷ khối khí để sản xuất hơn 17,5 tỷ kW điện, bằng 12% tổng sản lượng điện của cả nước, doanh thu đạt 20.800 tỷ đồng. Trong năm 2010 này, chỉ tính đến tháng 9, hai nhà máy điện Cà Mau 1 và Cà Mau 2 đạt sản lượng phát điện 7,505 tỷ kWh, đạt doanh thu 9.834 tỷ đồng. Năm 2009, nộp ngân sách Nhà nước 110 tỷ đồng, dự kiến năm 2010 sẽ vượt lên 165 tỷ đồng.

Phó Chủ tịch UBND phụ trách kinh tế của tỉnh Cà Mau Dương Tiến Dũng đã khẳng định: 'Với việc chọn được thiết bị công nghệ hiện đại nên ngay từ khi bắt đầu hoạt động, cả hai nhà máy này đều đạt công suất cao nhất, đóng góp và làm tăng thêm nhu cầu về điện quốc gia trong thời điểm cả nước đang khó khăn do thiếu điện. Còn đối với Cà Mau, việc đưa vào hoạt động hai nhà máy điện hiện đại chẳng những đáp ứng được yêu cầu về môi trường, về sự tăng trưởng nguồn điện mà còn tác động mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế của tỉnh'. Sản xuất công nghiệp trong hai năm qua của Cà Mau tăng vọt lên đạt giá trị 10 nghìn tỷ đồng. Không những tạo ra sự ổn định cho ngân sách mà còn tăng nguồn thu cho tỉnh. Năm 2009, Cà Mau thu được 600 tỷ đồng tính đến tháng 10-2010 là 631 tỷ đồng và theo dự kiến hết năm 2010, thu ngân sách trên địa bàn sẽ đạt hơn 700 tỷ đồng (tăng 33% so với năm 2009). Bên cạnh sự xuất hiện của Cụm Khí - Điện - Đạm Cà Mau với các công trình, thiết bị hiện đại với hệ thống đường ống dẫn khí, nhà máy khí hóa lỏng cùng trung tâm thương mại Cửu Long, các khu định cư... nên hạ tầng cơ sở, hạ tầng giao thông của tỉnh cũng có nhiều chuyển biến vượt bậc. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Dương Tiến Dũng khẳng định: 'Sự ra đời của cụm công nghiệp này có sức tác động lớn, giúp cho kinh tế Cà Mau cất cánh để phát triển, công nghiệp đi trước, dịch vụ bước theo sau. Các khách sạn, nhà hàng, trung tâm thương mại dịch vụ đã và đang mọc lên rất nhiều ở Cà Mau'.

Dẫn chúng tôi đi thăm công trường xây dựng Nhà máy đạm Cà Mau, Phó Trưởng Ban quản lý dự án Khí - Điện - Đạm Cà Mau Hoàng Trọng Dũng vui vẻ cho biết: 'Toàn bộ phần thiết kế đã cơ bản hoàn thành, 19 lô hàng đầu tiên đã về đến công trường như máy nén khí CO2, máy nén khí NH3, thiết bị nồi hơi, công tác xử lý nền, móng cũng hoàn thành với 411 mũi đai cọc đã được đổ bê-tông. Công việc sắp tới của dự án là đẩy nhanh hơn tiến độ lắp đặt thiết bị'. Diện mạo của Cà Mau đang thay đổi, Cà Mau đang tiến nhanh trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Dương Tiến Dũng cho biết thêm: 'Nếu không có các tập đoàn kinh tế Nhà nước đầu tư thì không có doanh nghiệp nào dám đứng ra đầu tư. Nói điều đó để khẳng định vai trò chủ lực, đầu tàu kinh tế của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, khi PetroVietnam phát triển thì kéo theo sự phát triển của nền kinh tế đất nước'.

Sự tác động này sẽ càng lớn hơn khi đến tháng 11-2011, Nhà máy đạm Cà Mau sẽ chính thức cho ra hàng nghìn tấn u-rê mỗi ngày phục vụ nông nghiệp cả nước và xuất khẩu... Bên cạnh sự chuyển biến dành cho nền kinh tế Cà Mau và sự nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường, Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam còn làm thay đổi mức sống và bộ mặt nông thôn Cà Mau. Thể hiện trách nhiệm của mình, Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam đã cung cấp vốn và có các quyết định đầu tư xây dựng các dự án trên địa bàn tỉnh Cà Mau như: Đã cấp vốn và xây dựng các cơ sở hạ tầng với tổng giá trị 230 tỷ đồng (Xây dựng Khu tái định cư Khánh An, hỗ trợ huyện U Minh và huyện Thới Bình xây dựng 104 căn nhà tình nghĩa, 191 nhà đại đoàn kết và 48 căn nhà chính sách, xây dựng ba trường THPT Đất Mũi, Trường THPT Khánh An và Trường tiểu học Bào Nhàn)...

Bằng hiệu quả kinh tế - xã hội và cách đi đúng hướng của Tập đoàn kinh tế Nhà nước để tác động vào sự phát triển kinh tế địa phương, kinh tế vùng, miền, bên cạnh một, hai tập đoàn, tổng công ty làm ăn còn chưa hiệu quả thì các Tập đoàn kinh tế Nhà nước khác đã và đang khẳng định vị thế là trụ cột, là xương sống trong nền kinh tế của đất nước.

Vầng sáng Cà Mau là một thí dụ tiêu biểu cho vị thế của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam nói riêng, các tập đoàn kinh tế Nhà nước nói chung trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.